Eén team, één visie: hoe Haag Wonen en Dura Vermeer samen buurten versterken
De tijd van goede bedoelingen en mooie intenties is wat bestuursvoorzitter Mohamed Baba van woningcorporatie Haag Wonen, voorbij. De steeds complexer wordende opgaves in de woningbouw vragen om actie. Om samenwerking. Samen met directievoorzitter Edwin Blom van co-maker Dura Vermeer Bouw Heyma bespreekt Mohamed de noodzaak van hun meerjarige ketensamenwerking om de grote uitdagingen van deze tijd het hoofd te bieden. “Alleen samen kunnen we tot goede leefomgevingen komen.”
“We moeten over tot actie”, trapt Mohamed Baba af. “De druk is gigantisch op de woningmarkt. Er staan ruim tweehonderdduizend mensen ingeschreven in de regio Haaglanden, waarvan er jaarlijks 80.000 actief op zoek zijn naar een woning. Daar staan 8.000 woningen tegenover die jaarlijks beschikbaar. Woningzoekenden staan gemiddeld acht jaar bij ons op de wachtlijst. En de regio Haaglanden is hierin geen uitzondering. Dat moet anders.”
Maar dat ‘anders’, is nog niet zo makkelijk voor een grootstedelijke woningcorporatie als Haag Wonen. Met de ambitie én de wettelijke verplichting om 3.600 nieuwbouwwoningen te realiseren in de komende tien jaar en het bestaande bezit te onderhouden, verduurzamen en zo toekomstbestendig te maken, zijn de opgaven volgens de bestuursvoorzitter vele malen groter dan de beschikbare middelen. “De druk op de bestaande woningvoorraad is groot. We hebben afgesproken in 2030, 4.000 woningen te hebben aangesloten op een duurzaam warmtenet, 6.500 woningen te hebben verduurzaamd zodat zij aan te sluiten zijn op een duurzaam warmtenet en alle E,F en G-labels te hebben verbeterd naar minimaal label D. Die ingrepen die daarvoor plaats moeten vinden zijn kosten- en arbeidsintensief en moeten parallel aan elkaar voorbereid en uitgevoerd gaan worden. In ons eentje kunnen we deze uitdaging niet tackelen.”
Haag Wonen is daarom op zoek gegaan naar twee volwaardige partners die specifiek met hen met de renovatie- en verduurzamingsopgave aan de slag kunnen gaan. “Partners die capaciteit, creativiteit en denkkracht met zich meebrengen die wij niet in huis hebben om dit meerjarig op een goede manier met elkaar te volbrengen, en zo ons bezit op orde te krijgen waardoor huurders goed, betaalbaar en duurzaam kunnen wonen.”
Maatschappelijke ketenpartners
Die partners werden maart 2023 gevonden in TBI-onderneming ERA Contour en renovatiespecialist Dura Vermeer Bouw Heyma. De partijen ondertekenden een samenwerkingsovereenkomst voor de komende vijf jaar. “Onze match en samenwerking is gebaseerd op onze gedeelde visie over het versterken van de samenleving”, vertelt Edwin Blom, directievoorzitter van Dura Vermeer Bouw Heyma. “We zochten een partner die niet alleen focust op financieel, maar ook maatschappelijk rendement”, verklaart Mohamed. Een partner die werd gevonden in Dura Vermeer: “Ze denken na over wat de werkzaamheden voor de bewoners en de buurt betekenen.” Een mooi voorbeeld hiervan is volgens de bestuursvoorzitter de renovatie van de iconische Haagse toren de Witte Anna in het centrum van Den Haag. “Hier kwam Dura Vermeer met een duurzame bouwplaats op een centrale locatie in het land. Dagelijks werden de materialen in een keer naar de bouwlocatie gebracht. Hiermee laten ze zien dat hoe ze de verbeter- en verduurzamingsopgave uitvoeren met aandacht voor de bewoners en de hele buurt. We zijn er als corporatie altijd op gericht dat de huurder centraal staat, daarom is dat in deze samenwerking ook goed geborgd.”
Hendrik Zwaardecroonstraat, opgeleverd in 2024
Het Goede Doen
Edwin knikt instemmend mee. “We zijn als bouwer allang niet meer van alleen de stenen en de spreadsheets. We treden steeds vaker op als gebiedsregisseur zodat we met onze fysieke ingrepen een zo groot mogelijke impact hebben op het versterken van een buurt.” Ingrepen die variëren van het opener maken van portieken om de sociale en fysieke veiligheid in een buurt te vergroten tot het aanpassen van woningtypes en -plattegronden met sociale differentiatie als doel.
De directievoorzitter legt uit dat de rol van Dura Vermeer als ontwikkelende bouwer door de jaren heen is veranderd vanuit een gevoel van maatschappelijke verantwoordelijkheid. “Je kan wel een haalbare businesscase hebben, maar als je vervolgens een leefomgeving creëert die niet functioneert, dragen bewoners hier minimaal honderd jaar de gevolgen van. We kunnen niet blind zijn voor onze eigen impact. We willen het goede doen voor huidige en toekomstige generaties. Dat kan alleen als we kritisch zijn over wat we bouwen over heel veel assen. Van duurzaamheid tot kansengelijkheid.”
Sneller en slimmer
Door vanaf de initiatiefase tot de oplevering samen projecten te organiseren, uit te werken en uit te voeren, geven Haag Wonen en Dura Vermeer in hun samenwerking zo efficiënt mogelijk vorm aan hun gedeelde visie. “Door samen te werken met vaste partners maken we effectiever gebruik van hun kennis en ervaring en kunnen we onze renovatie- en ingrijpende verduurzamingsprojecten beter, sneller en slimmer uitvoeren”, aldus Mohamed. Noodzakelijk gezien de wettelijke plicht om alle sociale huurwoningen voor 2050 energieneutraal te maken. “En versnellen bespaart ontzettend veel proceskosten en de buurt overlast”, voegt Edwin toe.
Hij vertelt dat door de meerjarige samenwerking niet alleen projecten in de voorbereiding slim gepland kunnen worden door bijvoorbeeld de planning ten aanzien van investeringsbesluiten af te stemmen op de bouwplanning. Maar ook in de uitvoering: “Doordat we samen langjarig in gebieden actief zijn, kunnen we naar de verduurzamings- en renovatiebehoefte als geheel kijken. We kunnen complexoverstijgend en wijkbreed in samenwerking met de andere co-maker kijken hoe we werkzaamheden slim kunnen bundelen zodat het metaforische bouwtreintje blijft rijden.”
Niet ‘omzethonger’, zoals de directievoorzitter het noemt, maar de beste beslissing voor de buurt en de bewoners, staat hierbij voorop. “Voor het succes van deze samenwerking, moeten we voorbij onze eigen belangen op de korte termijn kijken. Als het niet past in onze planning, kijken we samen hoe we kunnen zorgen dat de andere co-maker het wél op de meest efficiënte manier kan doen.”
Sterke basis
Een gezamenlijke werkwijze die volgens bestuursvoorzitter Mohamed gestoeld is op openheid, transparantie en vertrouwen. “We hebben inzicht in elkaars middelen en capaciteiten, in elkaars belangen en risicoprofielen. We kennen en begrijpen elkaar. Vanuit die sterke basis en gezamenlijke doelstellingen kunnen we blijven werken aan onze planvorming en werkvoorraad. We zijn echt één team.”
Vanuit die verbinding, wordt er volgens Edwin ook optimaal gebruik gemaakt van elkaars expertise. “Er is openheid voor onze inbreng én er wordt ook echt wat mee gedaan.” Niet vanzelfsprekend volgens de directievoorzitter: “Het afwegingskader tussen de sociale kant, de verduurzaming, de techniek en de financiële middelen is vaak erg complex. Het is heel belangrijk dat we die lastige afwegingen in openheid met elkaar kunnen maken en accepteren.”
Maatwerk
De bereidheid om naar elkaar te luisteren en te accepteren dat je soms iets moet inleveren of extra moet doen om tot een goed eindresultaat te komen, noemt Mohamed een van de krachten van de samenwerking. “Deze opgave is zo groot en complex dat niemand alle antwoorden al heeft én niemand het alleen kan. We moeten dit samen met een open blik uitzoeken.” Hij hoopt vanuit die overtuiging op een nieuwe manier van werken tussen marktpartijen en de corporatiesector. “Als je doet wat je deed, krijg je wat je kreeg. We moeten het dus anders doen”, concludeert hij. Hij pleit voor het doorbreken van vastgeroeste beelden, het verder kijken dan eigen gewin en het zoeken van de verbinding met elkaar in de keten. “Onze blik moet gericht zijn op hoe we samen met alle stakeholders bij kunnen dragen aan de verbouw- en bouwcontinuïteit. Daar is de bewoner van nu én van de toekomst bij gebaat. De tijd van mooie praatjes en vergezichten is voorbij, het is de tijd van doen. Zo bouwen we samen aan een stad waar iedereen mee kan doen. En daar doen we het voor.”
Edwin stemt in én doet een duit in eigen zak: “Ook als Dura Vermeer hebben we vanuit de complexiteit van de opgaven werk te doen. We moeten nóg integraler naar een stad gaan kijken. Niet alleen vanuit onze eigen bedrijfsvoering als renovatiebedrijf, maar ook samen met collega-werkmaatschappijen van nieuwbouw en ontwikkeling. Als partner van een corporatie, van een stad, moeten we durven kijken naar de beste oplossing. Als we dat allemaal doen, versterken we stapje voor stapje de leefbaarheid van onze wijken.”