Door kansen te creëren, iets echts bijzonders realiseren!

Een grote puzzel met een prachtig resultaat: zo omschrijven projectmanager Hetty van Tilborg en ontwikkelaar Mickaël Schoenmakers het poortgebouw binnen het duurzame project Hortus Ludi in Nijmegen. Ondanks de flinke uitdaging bleef het tweetal zich hardmaken voor een zo circulair mogelijk poortgebouw. “Opgeven was geen optie.”

Een circulair poortgebouw als toegang tot de gedeelde kloostertuin waar 11 duurzame stadsvilla’s aan grenzen. Zoals Hetty het omschrijft: een blikvanger binnen dit bijzondere project. Ze legt uit dat het poortgebouw een plek van ontmoeting wordt die bijdraagt aan het creëren van een duurzame deelcommunity. Bijvoorbeeld door het plaatsen van een werkbank met gedeeld gereedschap of een stalling voor een gedeelde elektrische bakfiets. De materialen voor het nieuwe poortgebouw zouden in het kader van duurzaamheid ‘geoogst’ worden uit het nog te slopen schoolgebouw op deze locatie. “Het circulaire karakter van het poortgebouw sluit perfect aan bij het project”, legt Hetty enthousiast uit. “Alles wat je kan verzinnen op het gebied van duurzaamheid zit in Hortus Ludi. Het is energiezuinig, klimaatadaptief, natuurinclusief en heeft een losmaakbare volledig houten constructie.”

Denken in oplossingen

De teleurstelling was dan ook groot toen Mickaël en Hetty te horen kregen dat het schoolgebouw, ondanks de gezamenlijke plannen, al was gesloopt. Mickaël: “We hadden een duidelijke visie voor het poortgebouw. Een visie die een aanzienlijk onderdeel uitmaakte van de tender. We zouden onder meer de stenen, de kozijnen, een lichtstraat en de schoorsteen hergebruiken.”

Het Goede Doen

Het was even flink schakelen, maar aan opgeven hebben Hetty en Mickaël nooit gedacht. Niet alleen omdat ze hun afspraken wilden nakomen richting de opdrachtgever, maar vooral vanwege hun motivatie om het goede te doen. Hetty: “Ja het kost moeite en tijd om her en der materialen vandaan te sprokkelen, maar als we steeds voor de makkelijkste weg kiezen blijft er straks niets van de aardbol over. We moeten dit soort stappen zetten voor toekomstige generaties.” Mickaël knikt mee: “We moeten echt op een andere manier gaan kijken naar materialen. Verspilling kunnen we ons niet langer permitteren.”

De werkwijze van het duo sluit aan op de missie van Dura Vermeer: samen omgevingen creëren waarin geluk en gezondheid vooropstaan. Mickaël: “We hebben maar één planeet, we moeten door een duurzame bril naar onze projecten kijken. Hortus Ludi is hiervan een perfect voorbeeld. Het poortgebouw kon daarin niet achterblijven.”

Zoektocht

Het duo stak, samen met het projectteam, de koppen bij elkaar om tot een oplossing te komen. Ze stuitten al snel op een restpartij bakstenen die anders vernietigd zou worden. “Het was niet direct het soort steen dat we voor ogen hadden, maar als ze in een speciaal verband worden gemetseld geven ze toch een gave look aan het poortgebouw”, legt Hetty uit. Voor andere materialen kwamen ze uit bij het Paleis van Justitie in Den Bosch. Een grootschalig renovatieproject van eveneens Dura Vermeer Bouw Zuid. Met een notitieblok in de hand liep het tweetal door het immense complex, op zoek naar de benodigde elementen. Het bleek een vruchtbaar rondje: “We noteerden onder meer steenwol voor de isolatie, een deur voor de meterkast, schakelmateriaal en grote retro lampen”, vertelt Mickaël.

Het zijn niet de enige materialen uit het Paleis van Justitie die een tweede leven krijgen. Het team van Paleis van Justitie heeft zich ingezet om maar liefst 800 deuren, die vrij zijn gekomen bij de renovatie, opnieuw te laten gebruiken als wisseldeuren. Hortus Ludi is de eerste bestemming van de deuren. “Ook op deze manier wordt verspilling tegengegaan.”

Interne marktplaats

De buit is inmiddels bijna binnen, alleen naar bestrating wordt nog gezocht. Daarvoor staat een aanvraag uit bij Urban Miner. “Onze interne marktplaats van Dura Vermeer”, legt Mickaël uit. “Een grote loods waar materialen worden opgeslagen die vrijkomen bij projecten in het hele land. Wij wachten dus op bericht over bestrating die bij een ander project overbodig is. Wij leggen die stenen er bij Hortus Ludi weer in. Zo goed als nieuw.” Het poortgebouw is uiteindelijk zo circulair mogelijk geworden. Van de geredde stenen en de wandbekleding van hergebruikt hout tot de dakbekleding van gerecycled plastic. “We hebben een hoop CO2-uitstoot bespaard”, vertelt Mickaël trots. “Het wordt een gloednieuw uitziend gebouw, met elementen die een geschiedenis hebben.”

Smaakt naar meer

Met hun inzet voor het circulaire poortgebouw hoopt het duo anderen te inspireren. Het was voor hen beide de eerste keer dat ze op deze wijze te werk gingen. “Het was een soort grote puzzel”, grapt Mickaël, “maar wel eentje die heel veel voldoening geeft.” Hetty vult aan: “Het wordt vanzelf makkelijker als we allemaal alert zijn op de materialen die vrijkomen bij projecten. Zo wordt onze interne marktplaats groter en de zoektocht kleiner.”

Optimistisch

Dat deze werkwijze niet op korte termijn de standaard wordt, realiseren de projectmanager en ontwikkelaar zich. “Met het oog op de woningnood ligt de focus in de woningbouw eerst op financiële haalbaarheid en snelheid”, aldus Hetty. Toch is het tweetal optimistisch over de toekomst van de bouw: “We zien steeds vaker dat een percentage van een project circulair moet zijn. De markt is er klaar voor.” Wat betreft het poortgebouw, is het nu wachten op de samensmelting van alle puzzelstukjes. De bouw van het poortgebouw begint in het voorjaar. “Ik ben erg benieuwd naar het eindresultaat”, vertelt Mickaël verwachtingsvol. Hetty voegt toe: “Als projectmanager heb ik zoals gewoonlijk mijn taken overgedragen, maar ik blijf de realisatie op de voet volgen. Het is een heel bijzonder project dat een speciaal plekje in mijn hart heeft.”