Hoe we samen de verduurzaming van de bouwsector aanjagen (1)

Het klink misschien gek, maar ik (Jurgen Schoenmakers, manager duurzaamheid) ben blij met de huidige stikstofdiscussie. Het legt namelijk een pijnlijk punt bloot: onze standaard werkmethode als sector is absoluut niet houdbaar. We moeten slimmer en schoner bouwen. De oplossingen liggen binnen handbereik: zaak is wel er samen de schouders onder te zetten. Hoe we dat kunnen doen? Ik deel graag mijn overtuiging met je.

De noodzaak glashelder

Toen we als Dura Vermeer in 2015 aan de slag gingen met de circulaire renovatie van het bestaande hoofdkantoor van Alliander, waren zulke opdrachten schaars. Door de opdracht verdiepte ik me in de cijfers van de grondstoffenvoorraad in Nederland. Die waren niet mals. Volgens het Economisch Instituut voor de Bouw heeft de bouw- en vastgoedsector tot 2030 een miljard ton aan grondstoffen nodig om aan de gestelde bouwopgave te voldoen. Slechts een derde van deze vraag kan worden ingevuld met hergebruik van bouwmateriaal. Daar komt bij dat het rijksbrede programma ‘Nederland circulair in 2050’ heeft berekend dat de bouw in Nederland naar schatting 50% van het grondstoffenverbruik voor zijn rekening neemt. En daar bovenop: 40% van het totale energieverbruik en 30% van het totale waterverbruik.

Nogal confronterende cijfers. In rap tempo jagen we er met z’n allen grondstoffen als zand en cement voor beton doorheen. Daarom inspireert het project Alliander nog steeds: 80% van het gestripte materiaal is uiteindelijk hergebruikt. Na die opdracht was ik circulair om. Nu, 4 jaar later jaag ik als duurzaamheidsmanager bij Dura Vermeer fulltime aan op cultuur- en gedragsverandering. Want daar begint de verduurzamingsslag mee. We moeten binnen de bouw beter zicht krijgen op ons eigen consumptiegedrag. Dát gaat de echte gamechanger zijn. Want het ontbreekt de bouwsector niet aan de wil om te verduurzamen, maar aan inzicht in eigen gedrag en prestaties.

Onze duurzaamheidsambities liegen er niet om

Mijn rol binnen Dura Vermeer Divisie Bouw en Vastgoed is die van aanjager en verbinder. In 2019 lanceerden we een strategisch plan met drie vernieuwingsambities: duurzaamheid, digitalisering en innovatie. Ons duurzaamheidsdoel luidt dat in 2030 iedere oplossing bijdraagt aan een gezonder en groener Nederland. De uitdaging? Zorgen dat de hele organisatie én keten meebeweegt. Dat gaan we bereiken via drie duurzaamheidspijlers: onze uitstoot op het gebied van CO2, stikstof en andere schadelijke gassen moet naar 0%; we zetten vol in op circulariteit door alleen met duurzame en hergebruikte materialen te werken, en we richten ons op een verdere verbetering van een gezonde natuurlijke leefomgeving in projecten.

De meerwaarde die je als groot bouwbedrijf moet bieden

Ik word enorm enthousiast van de meerwaarde die je als bouwsector kunt bieden. Daarin mogen we onszelf wel veel meer uitdagen. We moeten innovatieve complexe vraagstukken aangaan en proactief de klant overtuigen van de meerwaarde die ontstaat als er meer of uitsluitend op duurzaamheid wordt ingezet. Een mooi voorbeeld vind ik het Global Foods Innovation Centre. Met dit gebouw van Unilever bouwen we een van de meest duurzame multifunctionele gebouwen ter wereld. Zo’n project is zeker niet de standaard in utiliteitsbouw. Helaas. Ik ben er echter van overtuigd dat het onze verantwoordelijkheid is als bouwpartijen om onze opdrachtgevers hierin mee te nemen. Duurzaam bouwen kan. We moeten ze laten zien wat er technisch allemaal mogelijk is. Het is onze taak hun initiële aanvraag te verduurzamen. Zo sturen we samen aan op een versnelling van de transitie.

Minder praten, meer samendoen

Ook de hand in eigen boezem steken, is van belang: we kunnen als sector heus met minder uitstoot bouwen. Maar zaken veranderen alleen door ze te doen. We moeten inzicht en ervaring opdoen en lessen leren uit experimenten. Samen met opdrachtgevers, ketenpartners en de overheid. Hoe vullen wij dat in? Wij hebben ons verbonden aan het initiatief Cirkelstad en het traject ‘Samen Versnellen’. Dit gaat over circulaire en inclusieve projecten. Met elkaar formuleren we “het nieuwe normaal”: een standaard voor het (digitaal) circulair bouwproces. Deze projecten vereisen van ons dat we ook onze eigen methoden kritisch toetsen, onze ambities verleggen en die op een andere manier waarmaken.

Zet de eerste verduurzamingstap met ons

Echte gedragsverandering doe je samen, als totale sector. Daar zie ik ook een uitdaging: ik vind dat onze bouwsector een (te) gesloten karakter heeft. We kijken nog te weinig bij elkaar in de keuken. Terwijl samenwerking echt nodig is om succesvol duurzaam te innoveren. Daarom zitten we als Dura Vermeer inmiddels aan tafel met onze opdrachtgevers en partners om onze inkoop verder te verduurzamen en te professionaliseren. En ja, we zetten onze keuken open, want samenwerking zit in ons DNA. Dus, ben jij op zoek naar manieren om de markt uit te dagen? Of zit je met een duurzaamheidsvraag op het gebied van uitstoot, biodiversiteit of circulariteit? Neem dan vooral contact met me op. Ik laat je graag zien waar wij mee bezig zijn.

Samen bouwen we Nederland duurzamer!