De Fruitmeester: van ambitieus idee tot duurzaam woonconcept in de sfeer van de tuinderscultuur

In Beverwijk ontwikkelt Dura Vermeer De Fruitmeester. Een nieuwe woonbuurt, waarin de kwaliteiten uit de tuinderscultuur terugkomen in de architectuur, de erven en de duurzame invulling van het woongebied. De bouw van de 54 woningen verdeeld over vier buurtjes is in volle gang. Noortje Veldhof, ontwikkelaar, en Lieuwe Conradie, conceptontwikkelaar, vertellen meer over de totstandkoming van het nieuwe woonconcept: van ambitieus idee tot werkelijkheid. 

Lieuwe: “De vier deelgebieden liggen verdeeld over het gebied Middenveld Binnenduin. Daar startte het vraagstuk vier jaar geleden. Wij waren ervan overtuigd dat één verhaal voor vier verschillende woonbuurtjes een sterke conceptuele drager was. Een verhaal wat enerzijds voortkomt uit de kenmerken vanuit het verleden en anderzijds vooruitstrevend is richting de toekomst. En zo een thuis kan bieden aan meerdere doelgroepen. We zijn op zoek gegaan naar de uniciteit van de plek en die vonden we in de tuinderscultuur. Duurzaam met elkaar en met het landschap. Het creëren van een duurzame levensstijl gecombineerd met het ouderwetse woonplezier vanuit de historische waarden van de streek.”  

Tuinderscultuur 

Peulvruchten, bessen, kersen en vooral heel veel aardbeien werden van oudsher in Beverwijk geteeld. De vruchtbare gronden in de omgeving van Beverwijk waren uitermate geschikt voor de land- en tuinbouw en veel Beverwijkers verdienden er hun brood mee. Tot voor kort werd er nog groente en fruit verbouwd in de wijk Binnenduin, dat is nog goed zichtbaar in het huidige landschap. “Dit bood een mooie kans voor het ontwikkelen van het nieuwe woonconcept. We zijn met een klein team begonnen met schetsen. Al gauw stak het thema ‘tuinderscultuur’ met kop en schouders erboven uit. De invulling van de verschillende bouwvelden, vertelt het verhaal van de land- en tuinbouw van vroeger naar nu: kleinschalig, collectief, zelfregie en een tikje eigenzinnig. Samen met Houben / Van Mierlo architecten, Delva Landscape Architects en OFME Duurzaamheidsadvies hebben we het concept vertaalt naar een concrete invulling van de nieuwe woonbuurt”, aldus Noortje.  

Vier verhalen, één geheel 

“Elk buurtje vertelt een deel van dat verhaal”, gaat Noortje verder. “Zo verwijst buurtje De Erven naar het traditionele erf van de kleinere fruitteler. In buurtje De Boomgaard krijgen mooie fruitbomen een plek. Kassen kunnen niet ontbreken en zijn een belangrijk collectief goed, dat terugkomt in buurtje De Kassen. En De Pluktuin verwijst naar de latere periode in de tuinbouw, toen het telen van groente en fruit een volwaardig beroep was geworden en de schuren groter werden en een meer industriële uitstraling kregen.” Lieuwe: “De vier buurtjes komen samen onder de projectnaam ‘De Fruitmeester’. Dat staat voor landheer zijn over je eigen (woon)domein met, ouderwets woonplezier, gezond eten en groen buitenleven. Doorgevoerd in alle facetten van het plan, van duurzaamheid tot aan de architectuur en het landschap.” “Doordat de buurtjes allemaal verbonden zijn met de tuinderscultuur vormen ze één geheel en passen ze bij de andere plannen in Middenveld Binnenduin. Het historische karakter krijgt zo een nieuw, modern jasje”, aldus Noortje. 

Voor jong en oud 

Lieuwe: ”In de vier buurtjes realiseren we een diverse mix aan woningen. Van vrijstaande woningen, twee-onder-één-kapwoningen tot aan rijwoningen in stijl met de vroegere tuinderswoningen, ‘herbestemde’ boerenhoeven, tot woning verbouwde ‘schuren’ en verandawoningen. Centraal in het plangebied, aan de vijver, komen twee kleinschalige appartementengebouwen. De woningtypen sluiten goed aan bij starters, gezinnen, 65-plussers en alleenstaanden. De kavelinrichting, architectuur, landschapsontwerpen en de inrichting van de groene, openbare ruimte nodigen bewoners uit om naar buiten te gaan. Om actief, duurzaam en gezond te leven. 

Een buurt waar bewoners zich betrokken voelen en zorg hebben voor hun omgeving ontstaat niet zomaar. Noortje vertelt: “We investeren in sociale duurzaamheid door verschillende vormen van collectiviteit te faciliteren, passend in elk buurtje. Er komt een buurtboomgaard met fruitbomen, gemeenschappelijke kassen, mandelige erfjes en een pluktuin voor de hele buurt. Deze plekken zorgen voor levendigheid en ontmoeting. De collectieve pluktuin grenst aan de natuurspeelplaats die wordt gerealiseerd bij de vijver. Hier is ook ruimte voor spelen en samenkomen. Door een rijke variatie aan bloemen en planten toe te voegen door alle buurten heen dragen we bij aan een duurzame leefomgeving voor mens en dier. Zo stimuleert de opzet van De Fruitmeester het woonplezier, het comfort en het samen beleven van gezond wonen in een fijne buurt”, aldus Noortje. 

Duurzame oplossingen van toen naar nu 

Naast sociale duurzaamheid is De Fruitmeester energieneutraal, klimaatadaptief en natuurinclusief. “We nemen duurzame maatregelen op gebouw- en omgevingsniveau en daarnaast brengen we een aantal in het verleden bedachte oplossingen terug in een nieuw jasje: betaalbaar, simpel, maar doeltreffend! We realiseren bijvoorbeeld een aantal woningen van een bescheiden formaat met een compacte bouwvorm. We bouwen wat nodig is, maar niet veel meer. De investering is lager én er is minder onderhoud en energieverbruik”, vertelt Lieuwe. Noortje: “We gaan verder dan het invullen van de minimumeisen. We wekken meer energie op, bufferen een maximale hoeveelheid water voor hergebruik, passen duurzame materialen zoals hout toe en dragen daarmee bij aan duurzame CO2-opslag."   

Van ambitieus idee naar werkelijkheid 

Noortje en Lieuwe hebben genoten van dit traject. “We zijn er trots op dat we het concept zoals vier jaar geleden bedacht, in korte tijd ook daadwerkelijk realiseren”, aldus Noortje. “Alle woningen in De Fruitmeester zijn verkocht. De eerste opleveringen starten naar verwachting in oktober 2023 en begin 2024 zijn alle woningen opgeleverd. We kijken ernaar uit om het ouderwetse woonplezier terug te zien in deze vier groene buurtjes”.  

Meer weten? Kijk op de projectpagina van De Fruitmeester https://nieuwbouw-defruitmeester.nl/