Door de omgevingsbril: de gemeente Haarlem

In Haarlem kan het je niet ontgaan, de groengele kleuren van Dura Vermeer. Je ziet ze op verschillende locaties in de stad. Niet vreemd. Dura Vermeer is samen met de gemeente Haarlem vanuit het meerjarige onderhoudscontract de stad veiliger en mooier aan het maken. Omgevingsmanager Anouck Gaastra legt uit hoe zij vanuit haar rol aan de slag gaat. Er is inmiddels een vaste werkwijze ontwikkeld met de gemeente Haarlem waarbij gebiedsgericht omgevingsmanagement centraal staat. 'We kijken met een omgevingsbril naar een projectgebied waarbij we voor de start van de realisatie kaders ophalen uit de omgeving over waar we rekening mee kunnen houden. Waar mogelijk passen we onze planning hier op aan of kijken we wat we kunnen doen voor de stakeholders'.  

Dura Vermeer heeft een Raamovereenkomst Civiele Projecten (RCP) met de gemeente Haarlem en Zandvoort. Binnen deze samenwerking is Dura Vermeer de afgelopen vijf jaar al succesvol geweest met het realiseren van diverse infrawerken, dat blijkt ook wel uit de mooie scores die werden behaald voor het nieuwe onderhoudscontract dat begin 2023 is getekend. De komende vier jaar (met kans op twee keer twee jaar verlenging) voeren drie vaste bouwers en twee ingenieursbureaus alle grote onderhoudswerken uit voor de gemeente in diverse contractvormen. Dura Vermeer is geselecteerd op kwaliteit en op basis van onze ambities op omgevingsbewustzijn, duurzaamheid, politieke sensitiviteit en doeltreffend en efficiënt werken.

‘Wij krijgen namens de gemeente continu diverse projecten in de stad toegewezen. De ene keer een klein onderhoudswerk in een rustige woonwijk welke een paar maanden duurt, de andere keer een groot onderhoudswerk in een binnenstedelijk gebied voor een langere periode’. Anouck ziet vanuit haar rol als omgevingsmanager de voordelen van een langlopende overeenkomst in. ‘Natuurlijk is ieder project anders. Maar we zijn continu, achtereenvolgend, in dezelfde omgeving aan de slag. Terwijl we bezig zijn met het ene project in een bepaald stadsdeel, weet ik al dat we aan de slag gaan met een volgend project, die bij wijze van om de hoek ligt. De geleerde lessen dragen bij aan bruikbare informatie om specifiek toe te passen in het gebied. We kennen de stad inmiddels op ons duimpje en beschikken over veel informatie. Daar maken we goed gebruik van’.

Wat werken in Haarlem bijzonder maakt is de samenwerking met de twee andere aannemers en twee ingenieursbureaus. “Meerdere keren per jaar komen we samen bij de gemeente of op een projectlocatie en kijken we met elkaar vooruit naar wat er op ons afkomt. Door ervaringen te presenteren uit lopende projecten kunnen we van elkaar leren en houden we elkaar scherp. Deze manier van werken zorgt voor een goede dynamiek en een hogere standaard op omgevingsmanagement in heel Haarlem”.

“Wat hebben de stakeholders van ons nodig?”

‘Op het Houtplein zitten we bijvoorbeeld op een heel druk verkeersknooppunt. Veel fietsers, voetgangers, automobilisten en bussen. En dan hebben we het nog niet eens over het aantal bewoners en ondernemers. Die onderhoudsklus vraagt een uitgebreidere aanpak qua omgevingsmanagement. Samen met het ingenieursbureau kijk ik naar wat er in de ontwerpfase al is gebeurd. Zijn er stakeholders of gebieden die eruit springen? En hoe kunnen we deze mensen het beste betrekken in de uitvoering?’ Anouck stelt bij ieder project zichzelf de vraag: “Wat hebben de diverse stakeholders, los van alle standaard opties, nog meer van ons nodig?”. Daar scherpt ze het BLVC-plan op aan; hierin staat hoe Dura Vermeer de omgeving tijdens de werkzaamheden bereikbaar, leefbaar en veilig houdt en ook hoe er wordt gecommuniceerd met de diverse stakeholders. Zo wordt er binnen dit onderhoudscontract standaard gebruik gemaakt van de Dura Vermeer BouwApp om alle stakeholders op de hoogte te houden. Daarnaast gelden er bijvoorbeeld specifieke maatregelen voor ondernemers om de bereikbaarheid te garanderen, worden werkwijzen aangepast om geluidshinder te verminderen of worden er voorlichtingen op scholen gegeven om de veiligheid van kinderen rond het projectgebied te bevorderen.

De gemeente dirigeert in plaats van regisseert

Dat Anouck haar werk zo vrij en op haar eigen manier kan doen, ligt ook aan de prettige samenwerking met de gemeente Haarlem. ‘De samenwerking is heel open en transparant. Er is geen ouderwets “opdrachtgever en opdrachtnemer”-gevoel. We doen dit echt samen, zij-aan-zij. Zij geven ons veel vertrouwen en ‘dirigeren’ in plaats van ‘regisseren’’. Denk aan een plan voor de bereikbaarheid van de omgeving rondom een project. Anouck en het projectteam schrijven het plan, de afdeling Bereikbaarheid van de gemeente vult aan. Daarna bespreken zij het nog eens inhoudelijk, staan de neuzen dezelfde kant op en wordt er gestart. Hetzelfde geldt ook voor de afhandeling van meldingen uit de buurt. Die worden een-op-een doorgezet naar Anouck. De gemeente vertrouwt erop dat Anouck en het projectteam dit netjes afhandelen en geven daar dus ook de controle uit handen. ‘Dat wederzijdse vertrouwen krijg je na al die jaren samenwerken’.

Uniek, een eerste audit op omgevingsmanagement

Tot voor kort bestond er nog geen formele audit op omgevingsmanagement, maar in september 2023 vond een uitbreiding van het bestaande ISO14001 certificaat plaats, waar het onderhoudscontract van Haarlem op is getoetst. Het was een audit op milieu, waarbij het omgevingsmanagement werd beoordeeld op de manier van werken, het vastleggen van informatie in diverse plannen en de uitwerking hiervan. Het project heeft een positieve beoordeling gehad!